ساکنان نیمکره ی شمالی زمین مدتهاست که در حسرت ظهور دنباله داری زیبا و پرنور هستند تا زینت بخش آسمان نیمکره ی شمالی باشد. دنباله داری همچون مکنات (C2006/p1) که چند سا.ل پیش مناظر بسیار زیبایی در معرض دیدگان نیمکره ی جنوبی ها قرار داد 

هنگامی که دنباله دار النین (C/2010 X1) در دسامبر سال گذشته کشف شد پیش بینی می شد که  دست کم انتظار فراتر رفتن از حد دید چشم غیر مسلح را برآورده کند. خوب باید قبول کرد که نمی بایست انتظار ظهور مکنات یا هیل باپی دیگر میداشت اما ساکنان نیمکره شمالی اندکی از دیدن دنباله دارهای پرنور ناامید شده اند. پیش بینی می شد که مسیر النین در درون منظومه شمسی در نهایت به حضیض مداری با فاصله تنها 0/48 واحد نجومی در 10 سپتامبر امسال ختم شده و در نهایت با قرار گرفتن در فاصله 0/23 واحد نجومی از زمین در اواسط اکتبر در یک جهش سریع با درخشندگی مناسب به مدت چند هفته در آسمان صبحگاهی نمایان شود.

اما افسوس که چنین اتفاقی نیفتاد! حدود 10 درصد دنباله دارهای بلند دوره ی این چنینی به طور تصادفی در اولین بازدیدشان از درون منظومه شمسی متلاشی می شوند و دنباله دار النین نیز به همین سرنوشت دچار شد. در ماه آوریل این میهمان ناخوانده ی یخی به تدریج نشانه هایی از خستگی از خود بروز داد! و در نهایت 3 هفته پیش از رسیدن به حضیض ظاهرا به طور کامل خودش را از بین برد.

این تمام آنچیزی است که از دنباله دار النین بر جای مانده. در این تصویر که حدود یک ماه پیش با 5 دقیقه نوردهی با استفاده از یک تلسکوپ شکستی 4 اینچ تهیه شده است ضربدر قرمز رنگ محل پیش بینی شده ی دنباله دار النین را در هر فریم نشان می دهد. خط خفیفی که لحظه ای در سمت راست تصویر به چشم می خورد سیارک بی نام 138524 از قدر 14/5 است!

جان بورتل که به مدت بیش از 50 سال میهمانان یخی منظومه ی شمسی را دنبال می کند می گوید: (( دنباله دارهایی که شروع به متلاشی شدن می کنند مدت زیادی پس از آغاز این فرآیند دوام نمی آورند (که البته این در مورد دنباله دارهایی که شکافته شده و به چند تکه ی کوچکتر تقسیم می گردند صادق نیست). برای دنباله دار النین نیز این فرآیند از اواخر ماه اوت آغاز شد. محو شدن دنباله دار النین ناگهانی و دراماتیک بود.))

اما همچنان برخی از منجمان سرسخت به دنبال آخرین اثرات باقیمانده از این دنباله دار در آسمان می گردند که البته موفقیت چندانی در پی ندارد. خوان خوزه گونزالز اخیرا دوبار گزارش دیدن ابری محو را از ارتفاعات 1720 متری آلتو دل کاسترو در شمال اسپانیا ارائه داده است. مشاهداتی که بسیاری دیگر از منجمان کارکشته در این زمینه که اغلب مجهز به دوربین های عکاسی حرفه ای مناسب برای انجام این کار هستند در مورد آن اختلاف نظر دارند.

فارغ از جدال بر سر مشاهده ی بصری یا عکاسی با سی سی دی که همواره در مباحث دنباله دارها مطرح است، در این زمینه که دنباله دار النین هیچگاه تهدیدی برای موجودیت زمین نیست و نبوده هیچ جای سوالی وجود ندارد. حاشیه ای که بسیاری از رسانه ها در مورد احتمال بالای برخورد این دنباله دار با زمین در اوایل سال جاری میلادی به وجود آوردند. ارنستو گایدو، جیووانی سوسترو و نیک هووس حدود 1 ماه پیش با استفاده از یک رصدخانه ی کنترل از راه دور در نیو مکزیکو توانستند ابری نازک در محل پیش بینی شده ی دنباله دار النین در آسمان ثبت کنند. آنها در وبسایت خود اشاره می کنند: (( این ابر حدودا 40 دقیقه ی قوس طول و حدود 6 دقیقه ی قوس کشیدگی در ناحیه ی پیش بینی شده داشت.))

در همین حال منجمانی که از ندیدن دنباله دارها به تنگ آمده اند می توانند در لابه لای ستارگان صورت فلکی هرکول (جاثی) دنباله دار گاراد را بیابند. البته به نظر نمی آید که این دنباله دار هیچگاه به درخشندگی بیش از قدر 7 برسد اما این میزان درخشندگی را تا دی ماه حفظ خواهد کرد. ضمن اینکه محل آن در آسمان در طی این مدت تغییر زیادی نخواهد داشت. بنابر این لباس گرم بپوشید و تلسکوپ ها و دوربین های دوچشمی تان را همراه خود بیرون ببرید و با استفاده از نقشه های راهنما نگاهی به این دنباله دار بیندازید!

نوشته شده در سه شنبه 9 خرداد 1391برچسب:,ساعت توسط احسان|